สาระน่ารู้ รู้จักภาวะ “Spotlight Effect” กังวลว่าตัวเองเป็น “จุดสนใจเกินจริง”

สาระน่ารู้  สาระน่ารู้สั้นๆ  สาระน่ารู้ทั่วไป  สาระน่ารู้ เรื่องใกล้ตัว  สาระน่ารู้ เรื่องใกล้ตัว สั้นๆ  108 สาระน่ารู้  บทความสาระน่ารู้  สาระน่ารู้ ภาษาอังกฤษ  สาระน่ารู้เกี่ยวกับการเรียน  

สาระน่ารู้หากคุณเคยคิดหรือกังวลว่า “ทุกคนกำลังจับจ้อง” จนทำให้เครียดและทำตัวไม่ถูกเพราะกลัวทำผิดพลาด นี่อาจเป็นสัญญาณว่าคุณกำลังอยู่ในภาวะ “Spotlight Effect” ภาวะนี้เกิดจากอะไรและหากเป็นแล้วจะรับมืออย่างไร ข้อมูลจากเว็บไซต์ VeryWellMind ซึ่งรวบรวมบทความและงานวิจัยเกี่ยวกับสุขภาพจิต ระบุว่า “Spotlight Effect” เป็นคำอธิบายทางจิตวิทยาที่ใช้โดยบรรดานักจิตวิทยาสังคม เพื่อสื่อถึงแนวโน้มที่เราประเมินว่าคนอื่น ๆ สาระน่ารู้สั้นๆจ้องจับผิดตนเองมากเกินความเป็นจริง หรือแนวโน้มที่เราคิดว่ามีสปอตไลต์ส่องมาที่ตัวเองตลอดเวลา ซึ่งยิ่งทำให้ทุกคนในสังคมเห็นข้อผิดพลาดหรือจุดด้อยของเราชัดเจนขึ้น คำว่า Spotlight Effect ถือกำเนิดในช่วงระหว่างปี 2542-2543 โดย โทมัส กิโลวิช ศาสตราจารย์ด้านจิตวิทยาจากมหาวิทยาลัยคอร์เนลล์ในสหรัฐ หลังจากทดลองให้เด็กนักเรียนกลุ่มหนึ่งใส่เสื้อที่มีลายเด่นมาก ๆ แล้วให้เด็กกลุ่มนั้นมาสายกว่าคนอื่น ๆ

สาระน่ารู้สั้นๆ

จากการสอบถามพบว่า เด็กทุกคนคิดว่าเพื่อนร่วมชั้นคนอื่น ๆ จะต้องล้อและจดจำลายเสื้อที่ตนใส่วันนั้นได้เกินครึ่ง (50%) แน่นอน แต่ผลปรากฏว่า มีคนที่สนใจจริง ๆ และสังเกตเห็นประมาณ 25% เท่านั้น กิโลวิชจึงได้ข้อสรุปว่า ความคิดที่ว่าคนอื่นสนใจเรา เป็นเพราะเราสนใจในสิ่งนั้น ๆ มากเกินไปจนทำให้รู้สึกกังวลเกินกว่าเหตุ ขณะเดียวกัน สาระน่ารู้เกี่ยวกับการเรียนการที่เราขาดความมั่นใจ อายที่จะเข้าสังคม เหตุผลส่วนหนึ่งก็มาจากจินตนาการในหัวของตัวเอง สาระน่ารู้ทั่วไปที่คิดว่าคนอื่นจะมองเราไม่ดี สำหรับคนที่มีภาวะวิตกกังวลทางสังคม Spotlight Effect อาจส่งผลเลวร้ายกว่า ถึงขั้นที่ว่ามีผลกระทบต่อความสามารถในการทำงาน หรือความรู้สึกสบายใจขณะอยู่กับคนอื่น ๆ โดยมักทำให้พวกเขารู้สึกอับอาย อย่างไรก็ตาม สำหรับคนที่มีภาวะวิตกกังวลทางสังคมนั้น ความรู้สึกนี้ก็อาจเกิดจากการคิดเกินจริงไปเอง

สาระน่ารู้ทั่วไป

ตัวอย่างเช่น หากคุณตื่นสายและไปทำงานในสภาพผมยุ่ง คุณอาจคิดว่าทุกคนจะสังเกตเห็นและแอบคิดในแง่ร้ายกับตัวเอง คุณอาจรู้สึกอายหรือพยายามหลบเพื่อนร่วมงาน เพราะคิดว่าพวกเขาจะเวทนาหรือล้อเลียนตัวเอง นอกจากนี้ ผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่า ภาวะSpotlight Effect มาจากการสนใจแต่ตัวเองมากเกินไปสาระน่ารู้ เรื่องใกล้ตัว เช่นเดียวกับการไม่สามารถ “เอาใจเขามาใส่ใจเรา” ทำให้ไม่รู้ว่าจริง ๆ แล้ว มุมมองความคิดของคนอื่นนั้นแตกต่างจากมุมมองของตน ส่งผลกระทบอย่างไร ทุกคนที่มีภาวะ Spotlight Effect โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนที่มีภาวะวิตกกังวลทางสังคม มักโฟกัสแต่ตัวเอง รวมถึงการกระทำและรูปลักษณ์ของตัวเอง และเชื่อว่าทุก ๆ คนก็สนใจตนเช่นกัน ดังนั้น การตระหนักว่าตัวเองมีภาวะ Spotlight Effect สามารถช่วยลดความกังวลใจหรือความอับอายเมื่ออยู่ในสถานการณ์ที่ต้องเข้าสังคมได้

สาระน่ารู้ เรื่องใกล้ตัว

108 สาระน่ารู้